Xolesteatoma
Xolesteatoma – bu o’rta quloqda, quloq pardasi orqasida g’ayritabiiy, saratonsiz terining o’sishi sodir bo’lgan holat. U o’sishda davom etadi va shuning uchun davolanmasa, eshitish qobiliyatini yo’qotishi mumkin. Vaziyat tug’ma nuqson bo’lishi mumkin, garchi u odatda takroriy o’rta quloq infektsiyasidan kelib chiqadi.
Bu holat ko’pincha eski teri qatlamlarini to’kadigan kist yoki xalta shaklida rivojlanadi. Bu o’lik teri hujayralari to’planganda, o’sish hajmi kattalashib, o’rta quloqning nozik suyaklarini yo’q qilishi mumkin. Bu eshitish, muvozanat va yuz mushaklarining funktsiyasiga ta’sir qilishi mumkin.
Semptomlar
Odatda, xolesteatoma faqat bitta quloqda simptomlarni keltirib chiqaradi. Belgilar quyidagilardan birini o’z ichiga olishi mumkin:
- Qulog’ingiz ichida doimiy tovush
- Quloq infektsiyasi
- Quloqdagi og’riq
- Bosh aylanishi yoki vertigo
- Bir quloqda to’liqlik hissi
- Yomon hidli va quloqlardan oqadigan suyuqlik
- Yuzning yarmida zaiflik
- Bir quloqda eshitish muammosi
Agar siz uzoq vaqt davomida xolesteatoma bilan og’rigan bo’lsangiz va uni davolamagan bo’lsangiz, u qulog’ingizning boshqa qismlariga, masalan, muvozanat uchun ishlatiladigan qismga o’sishi mumkin. Bu hatto ichki qulog’ingizda yoki hatto miyada infektsiyaga aylanishi mumkin. Bu miyangizda yiringli shish paydo bo’lishiga yoki meningitga olib kelishi mumkin. Ikkalasi ham kam uchraydi.
Sabablari
Xolesteatoma bir necha sabablarga ko’ra paydo bo’lishi mumkin:
Xolesteatomalar odatda o’rta quloqning takroriy infektsiyalari tufayli yuzaga keladi. Agar davolanmasa, uzoq vaqtdan beri mavjud bo’lgan xolesteatoma infektsiyalari ichki quloq va miyaga tarqalishi mumkin.
Shikastlanish yoki infektsiya tufayli yuzaga kelishi mumkin bo’lgan quloq pardasining teshilishi quloq pardasining tashqi yuzasi terisining o’sishi uchun teshik bo’lishi mumkin.
Surunkali quloq infektsiyalari, sinus infektsiyalari, allergiya va shamollash Evstaki naychasiga, ya’ni burunning orqa qismini o’rta qulog’ingizga bog’laydigan naychaga ta’sir qilishi mumkin. Bu sizning quloq pardangizning har ikki tomonidagi havo bosimini tenglashtirishdan saqlaydi. Bu sizning o’rta qulog’ingizdagi qisman vakuumga olib kelishi mumkin, bu sizning quloq pardangizning bir qismini unga tortishi mumkin. Ushbu quloq pardasi to’qimasi xolesteatomaga aylanishi mumkin.
Kamdan kam bo’lsa-da, ba’zi odamlar o’rta quloqda joylashgan terining kichik qoldiqlari bilan ham tug’ilishi mumkin.
Kattalashgan sari xolesteatoma teri hujayralari, suyuqliklar va boshqa chiqindilar bilan to’ldiriladi. Bu infektsiya uchun ideal muhit yaratadi. O’sib borayotgan kist qulog’ingizdagi bosimni oshiradi, bu esa eshitish qobiliyatini yo’qotishiga olib kelishi mumkin. Agar u juda katta bo’lsa, u atrofdagi suyakni yo’q qilishi mumkin, bu esa quloq pardasi va qulog’ingiz ichidagi va miyangiz yaqinidagi suyaklarga, shuningdek, yuz nervlariga zarar etkazishi mumkin. Ushbu bosqichda doimiy eshitish qobiliyatini yo’qotishi mumkin.
Diagnostika
Shifokoringiz otoskop yordamida qulog’ingizning ichki qismini tekshirishi kerak. Ushbu asbobda chiroq o’rnatilgan kattalashtiruvchi oyna mavjud. Shuningdek, bu sizning xolesteatomingiz eshitishingizga ta’sir qilganligini tekshirish uchun tovushlarni qanchalik yaxshi eshitishingizni tekshiradi.
Agar shifokoringiz sizda xolesteatoma bor deb hisoblasa, u sizni quloq, burun yoki tomoq bo’yicha mutaxassisga yuboradi. Xolesteatomani batafsilroq ko’rib chiqish uchun shifokoringiz quyidagi testlarni tavsiya qilishi mumkin:
Kompyuter tomografiyasi yoki kompyuter tomografiyasi
Bu suyaklar, yumshoq to’qimalar va quloq ichidagi qon tomirlarining batafsil tasvirini ko’rsatishga qodir bo’lgan bir qator rentgen tasvirlari. Ushbu test sizning xolesteatomangiz qulog’ingiz suyaklariga o’sib chiqqanligini shifokorga bilishi mumkin, bu sizning eshitishingiz va muvozanatingizni buzishi mumkin. Agar jarrohlik siz uchun yaxshiroq variant bo’lsa, shifokoringiz ushbu tekshiruvni o’tkazishni xohlashi mumkin.
MRI yoki magnit-rezonans tomografiya
Agar kompyuter tomografiyasi shifokoringizga yaqinroq ko’rishni talab qiladigan narsani ko’rsatishga qodir bo’lsa, shifokoringiz infektsiyaning miyaga tarqalishiga shubha qilsa, MRI qo’llaniladi.
Davolash
Jarrohlik
Xolesteatomani yo’q qiladigan dori yo’q bo’lsa-da, uni jarrohlik yo’li bilan olib tashlash mumkin. Jarrohlik odatda 2-3 soatdan ko’proq vaqtni talab qilmaydi va siz kasalxonada qolishingiz shart emas.
Uxlash uchun dori ham olasiz va olib tashlash ikki usuldan birida amalga oshirilishi mumkin:
Mastoidektomiya
Qulog’ingiz orqasidagi suyak mastoid sifatida tanilgan. Ushbu usulda jarrohingiz kistani olib tashlash uchun bu suyakni ochadi.
Timpanoplastika
Bu sizning quloq pardasi yoki timpanik membrananing shikastlanishini tuzatishi mumkin. Sizning jarrohingiz quloq pardasidagi teshiklarni to’ldirish uchun qulog’ingizning boshqa qismidagi xaftaga yoki mushakdan foydalanadi.
Jarrohlik ham ko’pincha eshitish qobiliyatini qisman yo’qotishga yordam beradi.
Xolesteatomalar ba’zida tajovuzkor bo’lishi mumkin. To’liq olib tashlanmasa, ular qaytib kelishi mumkin. Shuning uchun shifokoringizga muntazam tashrif buyurish uchun tashrif buyurish juda muhimdir.
Murakkabliklar
Agar davolanmasa, xolesteatoma kattalashib, asoratlarni keltirib chiqaradi. Murakkabliklar engildan og’irgacha bo’lishi mumkin.
Quloqda to’plangan o’lik teri hujayralari bakteriyalar va qo’ziqorinlarning rivojlanishi uchun ideal muhitni ta’minlashga yordam beradi. Bu shuni anglatadiki, kist infektsiyalangan bo’lishi mumkin va bu yallig’lanishni keltirib chiqaradi, shuningdek quloqning doimiy drenajiga olib keladi.
Vaqt o’tishi bilan bu holat atrofdagi suyakni ham yo’q qilishi mumkin. Bu quloq pardasiga, quloq ichidagi suyaklarga, miya yaqinidagi suyaklarga, shuningdek, yuz nervlariga zarar etkazishi mumkin. Agar quloq ichidagi suyaklar singan bo’lsa, doimiy eshitish halokati ham paydo bo’lishi mumkin.
Bu kist o’sishda davom etsa, hatto yuzga ham tarqalishi mumkin va bu yuzning zaiflashishiga olib kelishi mumkin.
Boshqa potentsial asoratlarga quyidagilar kiradi:
- Ichki quloqning shishishi
- Yuz mushaklarining falaji
- Surunkali quloq infektsiyasi ·
- Hayot uchun xavfli bo’lgan miya infektsiyasi bo’lgan meningit
- Miya xo’ppozlari yoki miyada yiring to’planishi