Jigar biopsiyasi
Jigar biopsiyasi – bu tibbiy protsedura bo’lib, unda kichik miqdordagi jigar to’qimalari jarrohlik yo’li bilan olib tashlanadi va uni laboratoriyada shikastlanish yoki kasallik belgilari uchun tahlil qiladi. Agar qon testlari yoki ko’rish testlari jigarda muammo borligini ko’rsatsa, jigar biopsiyasi tavsiya etiladi. Ushbu protsedura jigar kasalligining og’irligini aniqlashga yordam beradi.
Maqsad
Jigar biopsiyasi odatda quyidagi sabablardan biri bilan amalga oshiriladi:
Boshqa yo’l bilan aniqlab bo’lmaydigan jigar muammosini aniqlash uchun
Tasvirni o’rganishda topilgan anormallikdan to’qimalar namunasini olish
Jigar kasalligining qanchalik og’irligini aniqlash
Transplantatsiyadan keyin jigarni kuzatish
Jigarning holatiga asoslangan samarali davolash rejalarini ishlab chiqishga yordam berish
Jigar kasalligingizni davolash qanchalik yaxshi ishlayotganini aniqlash
Agar sizda quyidagi hollarda jigar biopsiyasi tavsiya etilishi mumkin:
Hech qanday tushuntirishsiz anormal jigar test natijalari
Davom etuvchi, tushunarsiz isitma
Ko’rish testlarida ko’rinib turganidek, jigarda massa (o’sma) yoki boshqa turdagi anormalliklar
Jigar biopsiyasi ayrim jigar kasalliklarini tashxislash va bosqichma-bosqich aniqlash uchun ham amalga oshiriladi, jumladan:
Alkogolsiz yog’li jigar kasalligi
Otoimmün gepatit
Alkogolli jigar kasalligi
Surunkali gepatit B yoki C
Birlamchi biliar siroz
Birlamchi sklerozan xolangit
Uilson kasalligi
Gemokromatoz
Tayyorgarlik
Agar siz homilador bo’lsangiz yoki yurak yoki o’pka kasalligingiz bo’lsa yoki ba’zi dorilarga allergiyangiz bo’lsa, shifokoringizga xabar berishingiz kerak. Agar biron bir qon tekshiruvi kerak bo’lsa, ularni o’tkazishni unutmang. Jarayondan qancha vaqt oldin ro’za tutishni boshlashingiz kerakligini bilish muhimdir. Do’stingiz yoki oila a’zolaringizni ham protseduradan so’ng sizni uyingizga olib borishini tashkil qiling.
Jarayon oldidan bir hafta davomida siz aspirin yoki aspirin o’z ichiga olgan har qanday mahsulotlardan voz kechishingiz kerak. Agar shifokor boshqacha maslahat bermasa, har qanday yallig’lanishga qarshi dori-darmonlarni, shuningdek, ibuprofen va Advilni qabul qilishdan saqlaning.
Jarayon
Jigar biopsiyasi odatda shifoxonada yoki ambulatoriya markazida amalga oshiriladi. Siz erta tongda kelishingiz kerak. Sizning tibbiy tarixingiz sog’liqni saqlash guruhi tomonidan ko’rib chiqiladi.
Biopsiya qilishdan oldin siz qo’lingizdagi tomir ichiga IV chiziq qo’yishingiz kerak, shuning uchun kerak bo’lganda yoki kerak bo’lganda har qanday dori-darmonlarni qabul qilishingiz mumkin. Jarayon davomida dam olishingizga yordam berish uchun sizga tinchlantiruvchi vosita ham berilishi mumkin.
To’shakda bir necha soat turishingiz kerak bo’lganligi sababli, agar kerak bo’lsa, hojatxonadan oldindan foydalaning.
Jigar biopsiyasining har xil turlari mavjud va bosqichlar har birida farq qiladi.
Perkutan biopsiya
Jarayonni boshlashdan oldin, shifokoringiz qorin bo’shlig’iga tegib yoki ultratovush tasvirlari yordamida jigarni aniqlashi kerak. Ultratovush tekshiruvi biopsiya paytida ba’zi holatlarda ishlatilishi mumkin, shunda igna jigarga to’g’ri yo’naltirilishi mumkin.
Orqa tarafingizda yotishingiz kerak, keyin o’ng qo’lingizni boshingizdan stol ustiga qo’ying. Vrach igna qo’yadigan joyga uyushtiruvchi dori qo’llaniladi. Keyin shifokor o’ng tomonda qovurg’a qafasining pastki qismida kichik kesma qiladi, shundan so’ng u biopsiya ignasini kiritadi. Biopsiyaning o’zi bir necha soniya davom etadi. Siz nafasingizni ushlab turishingiz kerak, chunki igna jigaringizdan tashqariga va tashqariga o’tadi.
Transjugulyar biopsiya
Siz rentgen stolida orqa tomondan yotishingiz kerak. Shifokor sizning bo’yiningizning bir tomoniga og’riq qoldiruvchi dori surtadi, shundan so’ng u kichik kesma qiladi va keyin bo’yin venangizga egiluvchan plastik naychani kiritadi. Naycha bo’yin venasidan pastga, so’ngra jigaringizning katta venasiga (jigar venasiga) o’tkaziladi.
Shundan so’ng, shifokor naychaga kontrastli bo’yoq kiritadi, shundan so’ng u bir qator rentgen tasvirlarini yaratadi. Bo’yoq tasvirlarda ko’rinadi va shifokorga jigar venasini ko’rishga imkon beradi. Keyin biopsiya ignasi naycha orqali o’tkaziladi, shundan so’ng bir yoki bir nechta jigar namunalari chiqariladi. Kateter ehtiyotkorlik bilan olib tashlanadi. Sizning bo’yningizdagi kesma bandaj bilan o’ralgan.
Laparoskopik biopsiya
Laparoskopik biopsiya paytida sizga umumiy behushlik kerak bo’ladi. Operatsiya stolida orqangizda joylashasiz va shifokoringiz qorin bo’shlig’ida kichik kesma qiladi. Keyinchalik maxsus asboblar kesiklar orqali kiritiladi, ular operatsiya xonasidagi monitorda tasvirlarni aks ettirish uchun kichik videokamerani o’z ichiga oladi. Shifokor to’qimalaringiz namunalarini olib tashlash uchun asboblarni jigaringizga yo’naltirish uchun video tasvirlardan foydalanadi. Shundan so’ng, asboblar olib tashlanadi va kesmalar tikuv bilan yopiladi.
Jarayondan keyin
Sizni kuzatishingiz uchun 4 soatgacha tiklanish xonasida qolishingiz kerak. Bundan tashqari, biopsiya joyida engil og’riq yoki og’riq, elkangizda yoki orqangizda zerikarli og’riq paydo bo’lishi mumkin. Agar kerak bo’lsa, og’riq qoldiruvchi vositalar buyurilishi mumkin.
Jarayondan so’ng kamida sakkiz soat davomida mashinani haydash yoki mexanizmlarni ishlatmaslikni unutmang. Jarayondan keyin kamida bir hafta davomida aspirin yoki aspirinni o’z ichiga olgan har qanday mahsulotlarni yoki har qanday yallig’lanishga qarshi dori-darmonlarni qabul qilishdan saqlaning.
Jarayondan keyin bir hafta davomida kamida 24 soat davomida har qanday kuchli jismoniy faoliyatdan yoki og’ir narsalarni ko’tarishdan saqlaning. Bir necha kundan keyin shifokoringiz biopsiya natijalarini siz bilan muhokama qiladi.
Xatarlar
Jigar biopsiyasi tajribali shifokor tomonidan amalga oshirilgan xavfsiz protsedura bo’lsa-da, bir nechta mumkin bo’lgan xavflar mavjud:
Og’riq – Biopsiya joyidagi og’riq protseduradan keyingi eng ko’p uchraydigan asorat ekanligi ma’lum. Biroq, bu faqat engil noqulaylik. Agar og’riq sizni juda bezovta qilsa, siz og’riq qoldiruvchi dori-darmonlarni qabul qilishingiz mumkin.
Qon ketish – Qon ketish ba’zan jigar biopsiyasidan keyin ham paydo bo’lishi mumkin. Agar haddan tashqari qon ketish bo’lsa, siz qon quyish yoki qon ketishini to’xtatish uchun operatsiya qilish uchun kasalxonaga yotqizishingiz kerak bo’lishi mumkin.
INFEKTSION – kamdan-kam hollarda bakteriyalar qorin bo’shlig’iga yoki qon oqimiga kirishi mumkin.
Yaqin-atrofdagi organning tasodifiy shikastlanishi – kamdan-kam hollarda protsedura davomida igna boshqa ichki organga, masalan, o’t pufagi yoki o’pkaga yopishib qolishi mumkin.