Yurak qopqog'ini almashtirish nima?
Yurak qopqog’ini almashtirish – bu shikastlangan yoki kasal bo’lgan yurak klapanlarini yangilari bilan almashtiradigan jarrohlik muolaja bo’lib, yurak klapanlari buzilgan bemorlar uchun zarurdir. Ushbu aralashuv yurak faoliyatini sezilarli darajada yaxshilaydi va umumiy hayot sifatini yaxshilaydi. Yurak, mushak nasosi, uning to’rt kamerasi orqali qon oqimini boshqaradigan to’rtta klapandan iborat: atriya deb ataladigan ikkita yuqori kamera va qorinchalar deb ataladigan ikkita pastki kamera. Ushbu klapanlar qonning oldinga siljishini ta’minlaydi, bu esa har qanday orqaga oqimning oldini oladi. Yurak klapanlarining turlariga quyidagilar kiradi:
Trikuspid qopqog’i: o’ng atrium va o’ng qorincha o’rtasida joylashgan.
O’pka qopqog’i: o’ng qorincha va o’pka arteriyasi o’rtasida joylashgan.
Mitral qopqoq: chap atrium va chap qorincha o’rtasida joylashgan.
Aorta qopqog’i: chap qorincha va aorta o’rtasida joylashgan.
Agar qopqoq toraysa (stenoz) yoki to’g’ri yopilmasa (regürjitatsiya), bu yurak etishmovchiligi kabi jiddiy asoratlarga olib kelishi mumkin. Qopqoq disfunktsiyasini keltirib chiqaradigan holatlar ta’mirlash yoki almashtirishni talab qiladi, bu yurakning murakkab tizimini optimal sog’liq uchun saqlash muhimligini ta’kidlaydi.
Yurak qopqog'ini almashtirish uchun ko'rsatmalar
Yurak qopqog’ini almashtirish quyidagi stsenariylarda zarur bo’lishi mumkin:
Og’ir qopqoq stenozi: qopqoq to’liq ochilmasa, qon oqimini kamaytiradi va yurakni qattiqroq ishlashga majbur qiladi.
Qattiq klapan regürjitatsiyasi: Vana to’g’ri yopilmasa, qon orqaga oqib ketishiga va samarali qon aylanishiga putur etkazadi.
Yurak qopqog’i kasalligining belgilari: Alomatlar orasida nafas qisilishi, ko’krak qafasidagi og’riqlar, charchoq, bosh aylanishi va oyoqlarda yoki qorinda shish paydo bo’lishi mumkin.
Agar ushbu alomatlar saqlanib qolsa va konservativ davoga qaramay yomonlashsa, sog’liqni saqlash mutaxassisi qopqoqni almashtirishni tavsiya qilishi mumkin.
Yurak qopqog'ini almashtirish turlari
O’zgartirish operatsiyalarida ishlatiladigan yurak klapanlarining ikkita asosiy turi mavjud:
Mexanik klapanlar: Bardoshli materiallardan tayyorlangan bu klapanlar umr bo’yi xizmat qilish uchun mo’ljallangan. Biroq, ular uzoq muddatli monitoringni talab qiladi va turmush tarzini o’zgartirishni talab qilishi mumkin.
Bioprostetik klapanlar: Odatda hayvon to’qimalaridan yoki inson to’qimalaridan tayyorlangan bu klapanlar mexanik klapanlar kabi uzoq davom etmasligi mumkin, lekin ko’pincha qonni suyultiruvchi dori-darmonlarni uzoq muddatli qo’llashni talab qilmaydi.
Mexanik va bioprostetik klapanlar o’rtasidagi tanlov bemorning yoshi, turmush tarzi va umumiy salomatligi kabi turli omillarga bog’liq.
Jarayon
Operatsiyadan oldingi tayyorgarlik
Jarrohlikdan oldin bemorlar yurak faoliyatini va klapanlarning holatini baholash uchun ko’rish testlarini o’z ichiga olgan to’liq baholashdan o’tadilar. Bemorlarga protseduradan oldingi kunlarda ba’zi ovqatlar yoki harakatlardan qochish tavsiya qilinishi mumkin.
Jarrohlik jarayoni
Yurak qopqog’ini almashtirish odatda umumiy behushlik ostida amalga oshiriladi. Jarrohlik turli xil texnikalar yordamida amalga oshirilishi mumkin, jumladan:
Ochiq yurak jarrohligi: Ushbu an’anaviy usul yurakka kirish uchun ko’krak qafasida katta kesma qilishni o’z ichiga oladi.
Minimal invaziv jarrohlik: Bu yondashuv kichikroq kesmalar va maxsus asboblardan foydalanadi, bu esa tiklanish vaqtini qisqartiradi va operatsiyadan keyingi og’riqni kamaytiradi.
Jarayon davomida jarroh shikastlangan valfni olib tashlaydi va uni yangi valf bilan almashtiradi, bu esa to’g’ri joylashishi va ishlashini ta’minlaydi. Yurak odatda yurak-o’pka apparati tomonidan qo’llab-quvvatlanadi, bu operatsiya davomida uning funktsiyalarini bajaradi.
Operatsiyadan keyingi parvarish
Jarayondan so’ng bemorlar sog’liqni saqlash sohasi mutaxassislari hayotiy belgilar va tiklanish jarayonini kuzatadigan tiklanish zonasiga ko’chiriladi. Kasalxonada qolish odatda odamning tiklanishiga va har qanday asoratlarga qarab bir necha kundan bir haftagacha davom etadi.
Xavflar va asoratlar
Yurak qopqog’ini almashtirish odatda xavfsiz bo’lsa-da, potentsial xavflarga quyidagilar kiradi:
INFEKTSION: Jarrohlik joyida infektsiyalar paydo bo’lishi mumkin va tez yordam talab qiladi.
Qon ketish: Haddan tashqari qon ketish qon quyish yoki keyingi operatsiyani talab qilishi mumkin.
Aritmiyalar: Jarrohlikdan keyin tartibsiz yurak ritmi rivojlanishi mumkin.
Tromboembolik hodisalar: qon quyqalari paydo bo’lishi mumkin, bu esa insult kabi asoratlarga olib keladi.
Vana disfunktsiyasi: Yangi valf mo’ljallangan tarzda ishlamasligi mumkin.
Qayta tiklash va turmush tarzini o'zgartirish
Yurak qopqog’ini almashtirishdan tiklanish har bir kishi uchun farq qiladi, lekin odatda quyidagilarni o’z ichiga oladi:
Faoliyatning asta-sekin o’sishi: Bemorlarga yurishni boshlash va asta-sekin normal faoliyatiga qaytish tavsiya etiladi.
Kuzatuv uchrashuvlari: Yurak faoliyatini va qopqoq ish faoliyatini nazorat qilish uchun muntazam tekshiruvlar zarur.
Hayot tarzini o’zgartirish: yurak-sog’lom ovqatlanish, muntazam jismoniy mashqlar va tamaki mahsulotlaridan voz kechish umumiy yurak-qon tomir sog’lig’ini yaxshilashi mumkin.